Hemşireliğin En Güzel Çalışma Alanlarından Yalnızca Biri: Yoğun Bakım Hemşireliği
Herkese selamlar. Bu yazımda sizlere yoğun bakım hemşireliğinden bahsetmek istiyorum.
Öncelikle yoğun bakım ünitesinden biraz bahsedelim. Şimdiden iyi okumalar…
- Yoğun Bakım Ünitesi Nedir?
Yoğun bakım ünitesi hayatı tehdit eden, kritik bir hastalık varlığında hastaların yakın takip ve tedavilerinin yapıldığı özel ünitelerdir. Solunum yetmezliği, şiddetli enfeksiyonlar (ağır zatürre, menenjit gibi), kalp krizi, ani gelişen kalp ritmi bozuklukları, koma, şok, ciddi travma ve kazalar, zehirlenmeler ve ameliyat sonrası dönemde yakın izlem gerektiren özel durumlar en sık yoğun bakım ünitesine yatırılma nedenleri olarak sayılabilir.
Yoğun bakım hemşiresi ise, karmaşık ve yaşamı tehdit edici sorunları olan hastaların tanılamasını yapmak, hastaları sürekli izlemek, kaliteli ve ileri yoğun bakım ve tedavi girişimleri uygulamak, hasta ve yakınları ile terapötik ilişki kurmak, koruyucu, iyileştirici ve rehabilite edici girişimleri uygulamaktan sorumlu sağlık profesyonelidir.
- Yoğun Bakım Hemşiresinin Görevleri
- Yoğun bakım hemşiresi hastayı üniteye kabul eder ve hasta-ailesinin üniteye uyumunu sağlar.
- Verileri uygun tanılama teknikleri kullanarak, sistematik şekilde, sürekli toplanmasını sağlar.
- Veri toplamaya dayalı olarak, hasta ve ailesinin öncelikli ve acil gereksinimlerini saptar, hemşirelik girişimlerini içeren bakım planını belirler.
- Hemşirelik tanılarını belirlerken, elde ettiği verileri biyolojik, fiziksel, davranışsal bilimlere yönelik temel bilgileri ile analiz eder.
- Bağımlı/bağımsız hemşirelik fonksiyonlarını ve uygun terapötik hemşirelik girişimlerini içeren bakım planını uygular.
- Hemşirelik girişimlerini uygun ve güvenli şekilde kaydeder ve bakımın devamlılığını sağlar.
- Hasta tanılama bulgularını, hemşirelik girişimlerini ve bunlara yönelik hasta yanıtlarını kayıt eder.
- Beklenen bakım hedefleri doğrultusunda hasta bakımının etkinliliğini sürekli ve sistematik şekilde değerlendirir.
- Hastanın genel durumu hakkında ilgili kişilerle iletişim kurar.
- Hasta ve ailesi ile diğer sağlık profesyonellerini veri toplamaya katar, belirlediği tanıyı paylaşır, ortaklaşa bakım hedeflerini oluşturur, bakım planını hasta ve ailesinin gereksinimleri doğrultusunda hazırlar, girişimleri belirler, uygular ve sonuçları değerlendirir.
- Bakım standartlarına göre hemşirelik bakımını verir ve bakımı yönetir.
- Yoğun Bakım Cihazları
- Ventiletörler
Ventiletör, nefes alabilen havayı akciğerlerin içine ve dışına hareket ettirerek mekanik ventilasyon sağlamak, fiziksel olarak nefes alamayan veya yetersiz nefes alan bir hastaya nefes vermek için tasarlanmış bir makinedir.
- Hastabaşı Monitörleri
Hasta başı monitörü hastanın çeşitli parametrelerini görüntülemeye yarayan tıbbi cihazdır. Bu parametreler hastanın kalp ritmi, ısı, oksijen satürasyonu, kandaki oksijen seviyesi, nabız olarak sıralanabilir.
- Yenidoğan Küvözleri
Yaşamsal belirtileri normalden sapma gösteren vaktinde doğan yenidoğanlar ile vaktinden önce doğan prematüre bebekler yaşamsal belirtileri, beslenmeleri ve dış ortama adaptasyonları normale dönene kadar kuvöze alınır. Bebeğin bakımı profesyonel bir yenidoğan yoğun bakım hemşiresi tarafından yapılmaktadır. Bu nedenle annelerin bebeklerinin yanında refakatçi olarak kalmalarına gerek yoktur.
- Radyan Isıtıcılar
Radyan ısıtıcılar üzerinde bulunan ısı kaynağı yardımıyla bebeğin bulunduğu ortamın ısıtılmasını sağlar. Cilt probları bebeğe yerleştirilir ve cihazın üzerinde bulunan ekrandan ortam sıcaklığı içerisindeki mikroişlemciler ile ayarlanır.
- İnfüzyon Enjektör Pompaları
Hastaya gerekli olan ilaç veya solüsyonları istenen zaman dilimi içerisinde ve istenen akış hızında intra venöz olarak verilmesini sağlayan cihazlardır.
- Ağrı Pompası
Hastanın ağrı çekmesi durumunda kullanılan ağrı kesicilerin otomatik ve hasta tarafından alınmak istendiği zaman kullanılan cihazdır. PCA ağrı pompası hastanın kendi gerek duyduğu zaman kendisine ağrıkesici yapmasını sağlar.
4 yıl önce tüm dünyayı etkisi altına alan, ciddi akut solunum yetmezliği ile karakterize olan Koronavirüs (COVİD-19) hastalığı biz hemşirelerin özellikle de yoğun bakım hemşirelerinin önemini arttırmıştır.
Bu bağlamda hemşireler, sağlık ekibi üyeleri içerisinde olmazsa olmazı ve sağlık sisteminde hayati hizmetler sunmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından “Hemşirelik bir maliyet değil, bir ülkede sağlık yatırımı olarak görülmeli.” ve “Hemşireler sağlık sisteminin belkemiğidir ve COVID-19 ile mücadelede ön saflarda yer almaktadır.” şeklinde ifadeler belirtilmiştir. Bu yaşadığımız deneyimler ve zorluklar gelecekteki bu gibi krizler için dersler niteliğindedir. Her ne kadar COVID-19 salgını hemşireleri özellikle de yoğun bakım hemşirelerini fiziksel ve psikolojik olarak büyük ölçüde etkilese de hemşirelik mesleği ile ilgili birçok konuda düşünme fırsatı sunmuştur.
Yaşadığımız zorluklar; yoğun çalışma saatleri, koruyucu ekipman sıkıntısı, günlük streslerinde artış, kişisel sağlıkları ve sevdiklerinin risk ile karşı karşıya kalması bunlardan sadece bazılarıdır. Sadece şuanda değil tarihsel olarak bakıldığında hemşireler, dünya genelinde sağlığı tehdit eden salgınlarla mücadelede ön saflarda yer almışlardır ve gelecekte de cephenin önlerinde savaşmaya devam edeceklerdir.
Bu yazımda sizlere yoğun bakım hemşireliğinden, görevlerinden ve kullanılan cihazlardan bahsetmeye çalıştım.
Umarım başka konularda sizlerle tekrardan görüşme fırsatım olur. Tekrardan yazı yazana dek görüşmek üzere… Sevgiyle kalın.
KAYNAKÇA:
- Ergün Akbal, Y, Demir, H, Sağnak, N, (2007), Yğun bakım hemşirelerinin görev tanımları ile ilgili çalışma, Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, Cilt 11, Sayı 2, s. 102 – 113
- Uyer G, (1993), Hemşirelik ve yönetim, Ankara: Hürbilek Matbaacılık, s. 118-39
- org.tr/ – Yoğun bakım ünitesi nedir? 31 Ocak 2023 tarihinde erişim adresi: https://toraks.org.tr/site/news/2219
Hanne Kılavuz
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Hemşirelik Bölümü 2. sınıf
