Merhaba arkadaşlar; sizlere Sağlıkta Mobbing konusundan bahsedeceğim kısaca.
Sağlıkta Mobbing Tanımı
Yoğun çalışma temposu, uzun süreli ve kesintisiz çalışma, ergonomik olmayan çalışma ortamları ve iş gerilimi sağlık çalışanlarının diğer iş kollarında çalışanlara göre çok daha çeşitli meslek riskleri ile karşılaşmasına ve sağlıklarının olumsuz etkilenmesine yol açmaktadır.
(https://saglikcalisanisagligi.org/dosyalar/mobbing.pdf)
Mobbing Süreci
Mobbing çok küçük ve tek başına düşünüldüğünde önemsiz ve anlamsız olabilen çok sayıda sistematik olaydan oluşmaktadır. Mobbingi uygulayan (mobber) bir yandan kurumda iyi biri gibi davranırken, diğer taraftan hedef aldığı kişiyi dışlamak, izole etmek ve kurumdan göndermek için O’nu günah keçisi ilan etmekte, imalı söylemlerde bulunmakta ve alaycı söylentilerin yayılması gibi bir dizi bezdiri taktiğini birlikte kullanmaktadır (Sloan ve ark., 2010). Mobber genellikle tek bir kişi değildir. Mobber, mobbingi zorbalık davranışına kazara katılan tanıkların iş birliğini sağlayarak gizlice organize etmektedir (Sloan ve ark., 2010; Efe ve Ayaz, 2010). Bu nedenle “mağdurun benliğini öldürme çabası” olarak ifade edilen mobbingin doğrulanması pratikte neredeyse olanaksız hale gelmekte, mağdurun baskı nedeniyle işini bırakması, büyük hatalar yapması ya da aşırı tepkiler vermesiyle açığa çıkmaktadır (Alcan ve ark., 2013). Mobber, kendisi için tehdit olarak algıladığı ve genellikle en iyi çalışan (çok yetenekli, zeki, yaratıcı, etik, başkalarıyla iyi çalışabilen) kişiyi hedef almaktadır. Diğer çalışanlar ise bu davranışları görmemekte, görmezden gelmekte, hatta kışkırtabilmektedir (Yıldırım ve Yıldırım, 2007). Leymann’a (1996) göre mobbing uygulamaları;
- Kendini ifade etmeye yönelik saldırılar,
- Sosyal ilişkilere yönelik saldırılar,
- İtibara yönelik saldırılar,
- Profesyonel hayata yönelik saldırılar ve
- Fiziksel ve akıl sağlığına yönelik saldırılar olmak üzere beş şekilde görülebilmektedir.
(https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2144560)
Sağlıkçılar neden şiddet görüyor?
Sağlık sistemi ile ilgili faktörler
Hizmet alan kişilerin tutumları
Hizmeti veren kişilerin tutumları. İşte bu başlıklar altında ortaya çıkan sorunlar şiddeti tetikliyor ve meydana getiriyor . Eğer sağlık alanına yönelik şiddet olaylarının en aza indirilmesi ve engellenmesi isteniyorsa bu maddelerin temelindeki sorun ve eksiklikler giderilmeye çalışılmalıdır.
(https://www.etkinkampus.com/saglikta-siddet-ve-mobbing/2023/03/26/)
Mobbing Çeşitleri
Sağlık Çalışanlarında İş Sağlığı Riskleri ve Korunma
Yöntemleri
Biyolojik tehlikeler, kimyasal tehlikeler, ergonomik tehlikeler, fiziksel tehlikeler, psikososyal tehlikeler başlığı altında bu riskler gruplandırılmaktadır.
1)Biyolojik Tehlikeler
Biyolojik risklere karşı alınacak önlemleri incelendiğinde, sağlık çalışanının düzenli olarak aşı ve sağlık kontrollerinin yapılması, enfeksiyon riskine karşı kişisel koruyucu donanımların mutlaka sağlanması önemlidir.
2)Kimyasal Tehlikeler
Kimyasal riskler konusunda alınabilecek önlemler, kullanılmakta olan tüm kimyasal solüsyon ve ilaçların kullanma talimatlarının bulundurulması, kimyasallar ve gazlar ile ilgili düzenli eğitimler verilmesi, lâteks alerjisi olan çalışana uygun malzeme verilerek takibinin yapılması şeklindedir.
3)Ergonomik Tehlikeler
Ergonomik risklere karşı önlem alma noktasında hasta taşıma, uygun duruş teknikleri ile ilgili eğitimler verilmesi, kullanılan tıbbi ekipmanların ergonomik açıdan risk olmaması yönünde dikkat edilmesi, sağlık çalışanlarının kas iskelet sağlığı yönünden düzenli olarak kontrollerinin yapılması gibi faktörler önem taşımaktadır.
4) Fiziksel Tehlikeler
Fiziksel tehlikelere karşı alınabilecek önlemler sayesinde bu riski aza indirmek veya ortadan kaldırmak mümkün olabilmektedir. Bu önlemler çalışılan zeminin ıslak olmamasına dikkat edilmesi, çalışanların radyasyona maruz kalmalarını önleyecek malzeme ve cihazların kullanımı, ortamın havalandırılması ve radyasyona maruz kalan çalışanın takibinin yapılması şeklinde örneklendirilebilmektedir.,
5)Psiko-sosyal Tehlikeler
Hasta sağlığından birinci derecede sorumlu olmanın verdiği stres yükü altında 24 saat kesintisiz çalışmak zorunda kalan sağlık çalışanı ve bununla birlikte artan iş yükü ile birlikte psikolojik ve fizyolojik rahatsızlıklar yaşamaktadır. Bunlar kronik uykusuzluk yorgunluk, malpraktis, tükenmişlik sendromu, konsantrasyon bozuklukları, kronik hastalıklar, bazı kanser türleri gibi sağlık problemleri Ģeklinde ortaya çıkabilmektedir.
(https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1811709)
Sağlıkta mobbing’e karşı duyarlı olmalıyız. Sağlıkçılar ayırt etmeksizin hepimizin kahramanlarıdır…
Hepinizin bu konuda empati yapması ve hassasiyet göstermesi dileğiyle…
Ümmü Can Bedez
Uşak Üniversitesi Sağlık Yönetimi 3.sınıf
Linkledln: linkedin.com/in/ümmü-can-bedez-559350274
