Labil Kret Nedir, Tedavi Yaklaşımı Nasıl Olmalıdır?
Alveoler kemiğin hızlı rezorbsiyonunu mukozanın takip edememesi sonucu dişsiz kretlerde fibrotik yapı desteksiz kalır.
Bu yapıya Mesnetsiz kret diğer bir adıyla Labil kret denilmektedir. Hareketli, hiperplastik veya gevşek dokular sıklıkla kombinasyon sendromunda ve üst çene ön bölgede görülür. Üst çene ön bölgede kemik kaybı, tüberlerde aşırı büyüme, sert damak mukozasında papiller hiperplazi, alt ön dişlerde uzama ve alt çenede hareketli protez kullanımına bağlı olarak kret yüksekliğinde azalma ile karakterize olan kombinasyon sendromunda, alt çenedeki ön grup dişlerin üst çene ön bölgedeki yumuşak ve sert dokularda oluşturduğu kronik oklüzal stresler sonucu üst çene ön kret bölgesinde hızlı gelişen bir kemik rezobsiyonu ve fibröz doku oluşumu sıkça görülen klinik tablodur.
Uzun süredir hareketli protez kullanan hastalarda destek, stabilite ve retansiyonun düşmesiyle mesnetsiz kret oluşumu orantılı bir şekilde artmaktadır.
Etiyoloji
– Eski gevşek protezler (kronik iritasyon): Yanlış sentrik oklüzyon ilişkisinin olduğu protezler Oklüzal uyumsuzluk ve travma yaratan protezler
– Ön dişlerle çiğneme alışkanlıkları
– Protezin ön dişleri porselen arka dişlerin rezin dişler oluşu
– Kombinasyon sendromu:
Üst çenenin hareketli total protez, alt çenenin doğal dişler olması sonucu olur.
– Yanlış protez kullanımı: Gece boyu takılı kalan protezler sonucu doku daha hızlı hareketlenir.
– Geniş flange sonucu protezin dengesiz oluşu
– Sınırların fazla uzun olduğu kronik iritasyon sonucu oluşan epulis fissuratum oluşumu
Hastalarda labil kret oluşumu sonucu olabilecek sorunlar aşağıdaki gibidir:
1) Dikey boyut kaybı
2) Oklüzal düzlemde bozukluklar
3) Alt çenenin öne doğru konumlanması
4) Protezde uyum kaybı
5) Periodontal değişiklikler
Tedavi Planı
– Konservatif yaklaşım
1) Dokuların dinlenmesini sağlayarak enflamasyonu azaltmak yeni protez ölçüsü almadan önce yapılması gerekmektedir. Yeni ölçü alınmadan birkaç gün boyunca en az 8 saat protez ağızdan çıkarılmalıdır.
Yumuşak doku masajı; günde 2 veya 3 kere yapılan masaj ile dolaşım sistemini rahatlatıp iyileşmeye yardımcı olur.
2) Ek olarak hastaya uygun ağız gargarası önerilerek yumuşak doku iyileştirmesi hızlandırılabilir.
3) Doku ayarlaması; eski protezin sınırlarının düzenlenmesi ile yeni protezin ölçü alınması kolaylaşır.
4) Eski protezin düzenlenmesi:
Protez içerisinde fazla basınç oluşturan yerlerin belirlenmesi ve yumuşatılmasıdır.
Oklüzal vertikal uzunluğun yeniden düzenlenmesi
Doğal dişler ile karşıt yapay dişlerin arasındaki her türlü teması ortadan kaldırmak
– Protez yaklaşımı;
1) Pencere Tekniği ile protez yapımı
Hareketli dokudan doğru kayıt almak ve hastanın kullanımını kolaylaştırmak amacıyla tedavi basamaklarında bir takım değişikler yapılmaktadır. Total protez yapımında özel ölçü kaşığı yapımına kadar normal ilerleyen tedavi sürecinde fonksiyonel kenar şekillendirmesi yeşil stenç ile yapılan ölçü kaşığı içine çinko oksit öjenol patı yerleştirilip normal durumdaki dokuların ölçüsü alınır. Labil kret gözlenen kısmın muayenesini yapıp sınırlar işaretlenir. Bu işaretlenen sınırlar kaşıktan çıkarılır ve sadece boşluğa gelecek şekilde aljinat eklemesi yapılarak boşluk doldurulur. Daha sonra çinko oksit ojenöl patı ile ikinci bir ölçü alınır. Bilinen yöntemlerle sonraki basamaklar yapılır.
2) Sentrik oklüzyon kaydı ile protez yapımı
Çene ilişkisi destekleyici yapıların mümkün olan en az yer değiştirme ile kontrol ısırma tekniğini kullanarak kaydedilir. Dokuya minimum kapatma kuvveti uygulanarak destek dokusunun mümkün olan en az yer değiştirme ile sentlik oklüzyon kaydedilmeli, hızlı şekil alabilen ölçü maddeleri ile ölçü alınmalıdır.
3) Oklüzal form ve arka dişlerin dizilimi
Arka dişler nötral tabakaya (neutral zone) göre düzenlenir. Dokudaki baskıyı azaltmak için dişlerin bukkolingual genişliğini azaltılmalıdır.
Protezin bitiminden sonra hasta periyodik olarak 1, 15 ve 30 gün sonra kontrollere çağırılarak vuruk, hasta memnuniyeti ve protez stabilitesi açısından değerlendirilmeler yapılır
– Cerrahi Yönetim
Fibrotik dokuyu çeneden uzaklaştırma işlemidir. Ancak çeşitli komplikasyonları da beraberinde getirmektedir.
Fibrotik dokunun altındaki kemikte travmaya neden olabilir. Ayrıca hasta için de ağrılı bir süreçtir.
Labil kretin tekrarlaması; cerrahi işlem sonrası hazırlanan protezinde uzun süreli kullanılamamasına neden olacaktır. Hareketli dokunun çıkarılması sonucu sırt yüksekliğinde azalma olacağı için stabil bir protez ihtimali azalmaktadır. Bu problemi yaşayan hastalarda kemik greft eklemesi ile yüksekliği arttırılabilir.
Kaynakça:
1- Prof.Dr. Senih Çalıkkocaoğlu, Dişsiz Hastaların Protetik Tedavisi: Klasik Tam Protezler, QUINTESSENCE YAYINCILIK. 2- Hayakawa, Iwao, Principles and Practices of Complete Dentures Creating the Mental Image of a Denture, Quintessence Publishing, Germany
3- Doç. Dr. Bilge Turhan Bal, Dt. Meral Kurt, İleri Seviyelerde Rezorbe Kreşlere Sahip Tam Dişsiz Hastanın Bar Tutuculu Overdenture Protezle Rehabilitasyonu, Olgu Sunumu 4- Arş. Gör. Dt. Murat Alkurt, Arş Gör. Dr. Bilal Holoğlu, Kombinasyon Sendromlu Bir Hastanın Protetik Rehabilitasyonu, Vaka Sunumu
5- Prof. Dr. Simel AYYILDIZ, Mesnetsiz Kretlerde Alternatif Bir Ölçü Yöntemi: Olgu Sunumu
EtkinKampüs, üniversite öğrencilerine yönelik düzenlediği etkinliklerle sadece akademik değil, aynı zamanda mesleki ve kişisel gelişimlerine katkı sağlıyor. Etkin Kampüs’ün öğrencilere sunduğu fırsatlar, onların alanlarındaki potansiyelini en üst düzeye çıkarmalarına yardımcı oluyor.
Kampüs temsilciliği hakkında detaylı bilgiye erişmek için tıklayın.
Tüm etkinliklere ulaşmak için tıklayın.
YAZAR:
Müge Sena Turhan
Yeditepe Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi 4. Sınıf
