Eğitim Sistemin Toplumsal Yansımaları ve Eşitsizlikler
Eğitim sisteminde ki toplumsal yansımalar, bir toplumun sosyal, ekonomik ve kültürel dinamiklerinin eğitim süreçleri ve sonuçları üzerindeki etkilerini ifade eder.
Eğitim bir toplumun geleceği, gelişimi ve kalkınması için kritik bir rol oynamaktadır. Bu nedenle eğitim düzeninin, işleyiş şeklinin toplum yapısının değişip şekillenmesinde etkisi büyük bir faktördür.
Eğitim sistemindeki fırsat eşitsizliği, herkesin eşit bir şekilde yüksek kaliteli eğitime erişme fırsatına sahip olamaması durumunu ifade eder.
Eğitimde Fırsat Eşitsizliğinin Temel Sebepleri
Geçmişten günümüze devam etmekte olan eğitimde fırsat eşitsizliği ülkemizde en çokta kız çocuklar üzerinde kurulan baskı ile görülmektedir. Bu durum, toplumun genel olarak eşitlik ve kalkınma hedeflerine ulaşmasını zorlaştırabilir. Bu fırsat eşitsizliğinde ailenin rolü de oldukça büyüktür.
Eğitimde fırsat eşitsizliği bir tek cinsiyet ayrımcılığı sebebiyle görülmemekte olup ardı sıra ekonomik sebepler, ebeveynlerin eğitim düzeyleri, din, dil, etnik gruplar gibi faktörler eğitimde fırsat eşitsizliğini etkileyen toplumsal unsurlardandır. Bunun yanı sıra coğrafi etmenler, siyasi etmenler ve bireysel etmenler yer almaktadır.
Eğitim aynı zamanda, toplumsal hareketlilik için bir merdiven olarak kabul edilir. Ancak, eğitim sistemindeki eşitsizlikler, bireylerin ekonomik ve sosyal statülerini nesilden nesile aktarmasına neden olabilir. Bu da toplumsal hareketliliği sınırlayabilir.
Eğitim denilince elbette akla gelen diğer unsurlardan biri de iş, istihdam ve meslek sahibi olunmasıdır. Eğitim seviyesi yükseldikçe genellikle daha iyi istihdam fırsatları oluşmaktadır. Bu nedenle, eğitimdeki eşitsizlikler, iş gücü piyasasındaki eşitsizlikleri de artırabilir. Bunu öncüleyen sebeplerden birkaçı ekonomik koşullar ve coğrafi etmenler diyebiliriz.
Bilinen üzere Dünyada ve ülkemizde dezavantajlı gruplar bulunmaktadır. Eğitim alma onlar için biraz daha kısıtlı diyebiliriz, şöyle ki teknolojinin eğitimde rolü giderek artmaktadır buda dijital eşitsizlikleri de gündeme getirmiştir. Teknolojiye erişimi olmayan veya teknolojiyi etkili bir şekilde kullanamayan öğrenciler, diğerlerine göre dezavantajlı bir konumda olabilir. Bunun yanı sıra yardımcı eğitim materyallerine ulaşmak için belirli miktarda maddiyat gerekebilir. Ne yazık ki ekonomik koşulların sağlanamadığı durumlarda yardımcı materyallere ulaşmak zorlaşabilir.
Aynı zamanda eğitim bir toplumun değerlerini, normlarını ve kültürel mirasını aktarır. Hangi tür bilgilerin vurgulandığı, hangi tarih olaylarının öne çıkarıldığı ve hangi değerlerin vurgulandığı, toplumun kimliğini şekillendirir. İnsanın tarihini bilmesi çok önemlidir. Hem Ulu Önder ATATÜRK ne demiş : Tarihini bilmeyen milletler, yok olmaya mahkumdur.
Kültürel ve Coğrafi Eşitsizliklerin Rolü
Eğitim sistemindeki eşitsizlikleri oldukça karmaşık ve çok boyutlu bir konudur, bahsetmeye devam edecek olursak kültürel, coğrafi, özel gereksinimli bireyler, etnik ve ırksal eşitsizlikler, mülteci ve göçmen gruplara olan eşitsizleri değerlendirebiliriz.
Farklı kültürel gruplar arasında eğitimde farklılıklar yaşanabilir. Farklı dilleri konuşan öğrenciler, eğitimde dezavantajlı duruma düşebilir. Aynı zamanda, eğitim materyalleri ve içerikler, belirli kültürel grupları yansıtmayabilir.
Kent ve kırsal bölgeler arasında eğitim olanakları ve kalitesi açısından farklar olabilir. Kırsal bölgelerdeki okulların altyapısı ve öğretmen kalitesi, kent bölgelerine göre daha zayıf olabilir.
Fiziksel veya zihinsel özel gereksinimleri olan bireyler her toplumun ayrılmaz bir parçasıdır, bu bireylere daha hassas yaklaşılmalıdır. Özel gereksinimli bireyler, eğitim sistemine erişimde ve eğitim içeriğine uyum sağlamada zorluklar yaşayabilir. Özel gereksinimli bireyler için uygun öğretim ve destek sağlanması gereklidir.
Mülteci ve göçmen gruplar, yeni bir ülkede eğitim imkânlarına erişmede zorluklar yaşayabilir. Dil bariyerleri ve adaptasyon süreci, bu grupların eğitimde geride kalmalarına neden olabilir. Bu durum onlar için oldukça zordur.
Bu sorunlarla başa çıkmak için toplumsal farkındalık artırılmalı, eğitim politikaları ve uygulamaları adaleti ve fırsat eşitliğini destekleyecek şekilde tasarlanmalıdır. Eğitimdeki eşitsizlikleri azaltmak ve önlemek için çeşitli stratejiler ve politikalar geliştirilmesi gerekmektedir.
Ülkemizde bu eşitsizliğin önüne geçilmesi için birçok proje yapılmıştır ve bu projeler hâlâ devam etmektedir. İlköğretimde zorunlu eğitim, ikili eğitim sisteminin kaldırılması, destekleme ve yetiştirme kursları, burs ve kredi imkânları, engelli bireylere yönelik projeler, mesleki eğitimde 1000 okul projesi, baba beni okula gönder ve haydi kızlar okula projesi eşitsizliğin önüne geçilmesi için devletimizin yaptığı önemli projelerdir.
‘’Eğitimdir ki, bir milleti ya özgür, bağımsız, şanlı, yüksek bir topluluk halinde yaşatır; ya da esaret ve sefalete terk eder.’’ – MUSTAFA KEMAL ATATÜRK
EtkinKampüs, üniversite öğrencilerine yönelik düzenlediği etkinliklerle sadece akademik değil, aynı zamanda mesleki ve kişisel gelişimlerine katkı sağlıyor. Etkin Kampüs’ün öğrencilere sunduğu fırsatlar, onların alanlarındaki potansiyelini en üst düzeye çıkarmalarına yardımcı oluyor.
Kampüs temsilciliği hakkında detaylı bilgiye erişmek için tıklayın.
Tüm etkinliklere ulaşmak için tıklayın.
YAZAR:
Meryem Aydın
Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyoloji 3.Sınıf
Linkedln
