Köpeklerde Uyuz Hastalığı
Dünyada yaygın olarak gördüğümüz uyuz hastalığı ölümcül olmayan ekzoparaziter yani dış parazitlerden kaynaklı oluşan bir deri hastalığıdır. Özellikle geçtiğimiz bu sıcak yaz aylarda daha sık görülen uyuz, bağışıklığı düşmüş köpeklerde sıkça görülmektedir. Akar dediğimiz küçük uyuz böcekleri köpekte uyuz hastalığına neden olur. Köpek dostlarımızda uyuz çeşitlerinden yaygın olarak demodektik uyuz ve sarkoptik uyuz görülmektedir. Peki, bu uyuz çeşitlerinin belirtileri nelerdir? Gelin birlikte inceleyelim.
Sarkoptik Uyuz
Sarkoptik Uyuz Sarcoptes scabie akarı tarafından kaynaklanan bir uyuz çeşididir. Bu sarcoptes scabieler köpeğin derisinde tüneller açıp içerisine yumurtalarını bırakırlar ve konaklamaya başlarlar. Köpek dostlarımızı fazlasıyla seven bu uyuz çeşidi şiddetli kaşıntıya, tüy dökümüne yol açar. Sonrasında deride kepeklenme ve yaralar görülür. Deri rengi gittikçe matlaşır. Köpeklerden insanlara ya da diğer köpeklere bulaşabilir olduğundan diğer çeşitlere göre daha tehlikelidir. Deride kaşıntı oluşmasından dolayı hayvan dostumuzda kilo kaybı, halsizlik gibi belirtiler de görülebilir.
Demodektik Uyuz
Demodektik Uyuz Demodex canisten adlı bir akardan kaynaklı oluşan uyuz çeşididir. Genellikle zayıf bağışıklıktan dolayı görüldüğü için küçük yaştaki köpeklerde (1-1,5 yaş) görülür. Tüy dökülmesi daha çok göz ve ağız çevresinde görülür. Bazen ön bacak aralarına ve gövdeye de yayılma durumu olabilir. Deriyi hassaslaştırdığından ve kolayca kanamaya sebep olduğundan “kırmızı uyuz” adı da verilir. Demodektik Uyuz kendi içinde lokalize form ve generalize form olmak üzere ikiye ayrılır. Lokalize formda parça parça kıl dökülmeleri görülürken generalize formda hastalığın birçok bölgeye yayıldığı görülür. Sarkoptik uyuz gibi bulaşıcı bir durumu yoktur ve aşırı kaşıntı görülmez.
Uyuzu bahsettiğimiz belirtilerle dışardan gözlemlemek mümkün. Hangi uyuz çeşidinin olduğunu anlamak istediğimizde devreye “Deri Kazıma Yöntemi” giriyor. Deri kazıma yönteminde uyuz olmuş köpekten deri örneği alınması gerekir. Örnek alınırken deride kanama görülene kadar kazıntı alınır ve alınan örnek mikroskop altında dikkatlice incelenir. Sonucunda hangi uyuz çeşidine ait olduğu karar verildikten sonra gerekli tedavilere başlanır.
Uyuz hastalığının tedavi kısmına gelecek olursak basit tedavi yöntemleri vardır. Deride belli bölgelere uygulama yapmak için topikal tedavi ilaçları kullanılabilir. Amitraz etken maddesi içeren daldırma solüsyonları uyuzu azaltmada etkilidir fakat kullanırken dikkatli olmak çok önemlidir. Çünkü amitraz tehlikeli bir madde ve zehirlenme gibi yan etkilere neden olabilir. Özellikle bazı köpek türleri için kullanmak bile tehlikeli yaratabilir. Amitrazdan farklı olarak sipermetrin,flumetrin,foksim ve diazinon etken madde içeren preperatlar kullanılabilir. Yine deriye uygulanarak permetrin kremler kullanılabilir. Oral yolla etken maddesi İvermektin,doramektin olan ilaçlar da verilebilir.
Köpek dostlarımız uyuz hastalığına yakalandığında hangi belirtileri gösterdiğini, teşhisin nasıl koyulduğunu, nasıl tedavi uygulanacağını öğrendik. Peki, bu hastalıktan korunmanın, yolları var mı? Tabi ki! Öncelikle temizlik ve bakıma dikkat etmek, uyuz hastalığını önlemenin en önemli yollarından biridir. Düzenli bakımının yapılması köpeği uyuzdan uzak tutacaktır. Ama şunu da unutmayın ki, köpekler hassas deriye sahip canlılardır. Yani daha temiz olsun diye köpeği sıkça yıkamak, yine uyuz ya da başka deri hastalıklarına yol açabilir. Bu yüzden çok sık olmayacak şekilde düzenli aralıklarla yıkamaya özen gösterin. Ayrıca köpeğin sağlıklı beslenmesi de önemli koşullardan biridir. Düşük bağışıklık sadece uyuzu değil birçok hastalığı beraberinde getirebilir. Bu yüzden köpek dostunuzun sağlıklı beslendiğinden de emin olmayı unutmayın.
Kaynaklar:
https://blog.petibom.com/kopeklerde-uyuz-belirtileri-ve-tedavisi/
https://www.veteriner-hekim.com/kopeklerde-uyuz-sarkoptik-uyuz-hastaligi/
EtkinKampüs, üniversite öğrencilerine yönelik düzenlediği etkinliklerle sadece akademik değil, aynı zamanda mesleki ve kişisel gelişimlerine katkı sağlıyor. Etkin Kampüs’ün öğrencilere sunduğu fırsatlar, onların alanlarındaki potansiyelini en üst düzeye çıkarmalarına yardımcı oluyor.
Etkinliklere ulaşmak için tıklayın.
Kampüs temsilciliği hakkında detaylı bilgiye erişmek için tıklayın.
YAZAR:
Burcu Kuzucu
Afyon Kocatepe Üniversitesi Veteriner Fakültesi 2.sınıf
Linkedln
