Hemiplejik Hastada Fizyoterapi

Hemiplejik Hastada Fizyoterapi

Hemipleji nedir?

Hemipleji ya da inme/felç olarak bilinen tablo; beyin dolaşımındaki değişiklikler sonucu gelişen ve vücudun bir yarısındaki fonksiyon bozuklukları ile karakterize bir sendromdur.

Hemipleji neden olur?

  1. Serebrovasküler olaylar
  2. Tümörler
  3. damarların iltihabı
  4. bağ dokusu ve damarsal hastalıklar 
  5. beyin kanaması 

Hemiplejik Hasta Tipik Postürü 

Etkilenen Taraf (örneğin sağ taraf)

Üst ekstremite (kol):

  1. Omuzda adduksiyon ve iç rotasyon
  2. Dirsekte fleksiyon
  3. Ön kolda pronasyon
  4. Bilekte fleksiyon
  5. Parmaklar genellikle yumruk şeklinde, fleksiyonda ve spastiktir

Alt ekstremite (bacak):

  1. Kalçada adduksiyon ve iç rotasyon
  2. Dizde ekstansiyon (spastik duruş)
  3. Ayakta plantar fleksiyon (ayak ucu basma), inversiyon
  4. Parmak ucuyla yürüme eğilimi (equinovarus deformitesi)

Hemiplejik hastalarda klinik bulgular:

  1. Motor kayıplar: Kas kuvvetinde azalma ya da tamamen kayıp
  2. Spastisite: Özellikle fleksör kaslarda sık görülür
  3. Duyu bozuklukları: Propriyosepsiyon, dokunma hissi, ağrı duyusu azalabilir
  4. Denge problemleri: Postüral kontrol kaybı, düşme riski artar
  5. Yürüyüş bozuklukları: Tipik hemiplejik yürüyüş paterni (sürükleme, çevreleme)
  6. Psikososyal etkiler: Depresyon, motivasyon kaybı

Rehabilitasyonun Temel Amaçları

  • Fonksiyonel bağımsızlık kazandırmak
  • Günlük yaşam aktivitelerinde (GYA) maksimum düzeyde performans sağlamak
  • Kas gücünü, esnekliği ve dengeyi artırmak
  • Spastisiteyi yönetmek
  • Hastayı ve ailesini bilinçlendirmek

Tedavi Yöntemleri ve Yaklaşımlar

Fiziksel Yaklaşımlar

  • Pasif ve aktif-assistif egzersizler
  • Germe egzersizleri (özellikle spastik kaslara)
  • Ağırlık aktarımı egzersizleri (denge için)
  • Yürüme eğitimi: Paralel bar, baston, yürüteç
  • Ortez: Ayak düşmesini önlemek için örneğin AFO
  • Elektroterapi: TENS (ağrı), NMES (kas aktivasyonu)
  • Fonksiyonel aktiviteler: Giyinme, yemek yeme, kişisel hijyen gibi günlük görevler
  • Transfer eğitimi: Yataktan sandalyeye, sandalyeden ayağa gibi

Nörofizyolojik Yaklaşımlar

  • Bobath (NDT): Normal hareket paternlerini teşvik eder
  • Brunnstrom Evreleme: Reflekslerden fonksiyonel harekete geçiş evreleri
  • PNF: Fonksiyonel ve çok düzlemli hareketler ile kas fasilitasyonu

Rehabilitasyonu nasıl planlarız?

Dönem Hedefler Tedavi Uygulamaları
  • Akut Dönem (0–48 saat – 1 hafta)
Hayati stabilite, kontraktür önleme, yatak içi mobilizasyon Pozisyonlama, pasif egzersizler, solunum egzersizleri, yatakta oturma
  • Subakut Dönem (1 hafta – 3 ay)
Kas kuvveti artırımı, fonksiyonel hareketler Aktif egzersizler, denge çalışmaları, yürüme eğitimi, AFO kullanımı
  • Kronik Dönem (3 ay ve sonrası)
Maksimum bağımsızlık, GYA’ya dönüş Fonksiyonel egzersizler, ev içi uyarlamalar, toplumsal katılım çalışmaları
  • Kaynakça:

-https://www.rommer.com.tr/hemipleji-inme-felc-rehabilitasyonu/

Esra Alparslan 

Bandırma 17 Eylül Üniversitesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü

4. Sınıf Temsilcisi

Bu Yazıyı Paylaş
Yorum Yap