Veteriner Hekimlikte Kardiyolojiye Giriş ve Kalp Hastalıklarının Tanısında Yol Haritası

Veteriner Hekimlikte Kardiyolojiye Giriş ve Kalp Hastalıklarının Tanısında Yol Haritası

Dolaşım Sisteminin Temel Yapısı

Kalbin Anatomik Konumu:

Lokasyon: Dolaşım sisteminin merkezi, Diyaframın kranialinde, Sternumun distalinde yer alır.
Pozisyon: Perikard kesesi içinde iki akciğer lobu arasında , 3-7 kostalar arasında bulunur.
Türe Özgü: Köpek ve kedilerde ⅗ i solda ⅖ i sağda yer alır.

Kalp kapakları:

Elektriksel İletim:

Sinoatrial Düğüm(SA): Kalbin ana uyarı merkezi, vena cavanın atriyuma bağlantı noktasında, önce sağ sonra atriyum kasılır.
Atriyoventriküler Düğüm(AV): Atriyal implusları yavaşlatır, koch üçgeninde sağ atriyal duvarda, SA uyarısını ventriküllere iletir.

Kalp Hastalıklarında Klinik Belirtiler

Solunum belirtileri: Öksürük, dispne ve taşipne en yaygın semptomlardır. Gece öksürüğü KKH da tipiktir.
Egzersiz İntoleransı: aktivite sırasında yorgunluk ve halsizlik görülür. Kolay yorulma erken belirtidir.
Nörolojik belirtiler: Senkop ve kollaps, beyin perfüzyonunda azalmaya bağlıdır. Aritmiler ve ileri KKH da sıktır.
Sistemik belirtiler: Kilo kaybı, asites ve abdominal sitansiyon görülebilir. İştah değişiklikleri yaygındır.
Kardiyak respiratorik öksürük: Köpeklerde sıklıkla görülen bir belirtidir.
Dispne-Taşipne: sipnein nedenlerine yönelik hareket edilmelidir.
Asites: HW,DCM,ASD-VSD,PE,Triküspit displazi, triküspit yetmezlik
Siyanoz: İleri düzey hastalıklard görülür.
Senkop: Ani serebral perfüzyon düşüşüne bağlı bilinç kaybı

Tanı Yöntemlerine Giriş:

Anamnez ve Fizik Muayenesi: Tanı sürecinin temel ve ilk basamağıdır.steteskop kullanılarak anormal kalp sesleri duyulabilir. mukozal membranlar, nabız kalitesi ve kalp oskültasyonu önemlidir.
Temel Tanı Testleri: EKG, radyografi ve temel lab testleri ile kardiyovasküler sisteminin ilk değerlendirmesi yapılır.
İleri Kardiyak Değerlendirme: Ekokardiyografi ve kardiyak biyobelirteçler ile kalp fonsiyonları ve yapısal detaylar incelenir.
Özel Tanı Yöntemleri: Holter, kardiyak MRI ve CT gibi ileri tetikler ile karmaşık kardiyak durumlar değerlendirilir.

Radyografik değerlendirmede : kardiyomegali teşhisinde bize yardımcı olabilir vertebral kalp skalası ile kalbin boyutunu ölçebiliriz.

Ekokardiyografik muayene ile kalp hastalıkları tanısında bize yardımcı olan en önemli teşhis yöntememizdir.

Acil Kardiyak Durumlar

Akut Pulmoner Ödem: Hızlı solunum, ağızdan nefes alma ve köpüklü eksudat görülür. Acil oksijen desteği ve furosemid uygulanır. minimal stres yaratılmalıdır.
Kardiyak Tamponad: Perikardiyal efüzyon sonucu kalp kompresyonu oluşur.Perikardiyosentez ile sıvı boşaltılmalıdır. Zayıf ve venöz dolgunluk karakteristiktir.
Aritmi Krizleri: Ventriküler taşikardi hayatı tehdit eder intravenöz lidokain veya prokainamid kullanılır. ALTTA YATAN NEDEN ARAŞTIRILMALIDIR.

Evcil Hayvanlarda Sık Görülen Kalp Hastalıkları

Çok Sık Görülenler: Kronik kapak hastalığı, kardiyomiyopatiler, özellikle yaşlı köpeklerde hipertrofik kardiyomiyopati en sık rastlanan sorunlardır.
Orta Sıklıkla Görülenler: Aritmiler, konjenital defektler, kalp kurdu, Genç hayvanlarda doğumsal defektler ve sıcak bölgelerde yaşayan köpekelrde kalp kurdu hastalığı görülebilir.
Nadiren Görülenler: Kardiyak tümörler, Perikardiyal hastalıklar, nadir görünmelerine rağmen tanı konulduğunda hızlı müdahale gerektiren ciddi durumlardır.

Kalp Hastalıklarında Tedavi Yaklaşımaları:

Farmakolojik Tedavi: Kardiyak ilaçlar hastanın klinik durumu ve hastalığın türüne göre seçilir. Birden fazla ilaç sınıfı kombine edilir.( pimobendan,digoksin,furosemid,atenelol)
Diyet Yönetimi: Sodyum kısıtlaması, omega-3 yağ asitleri ve taurin desteği önemlidir. Vücut kondisyonu korunmalıdır.
Egzersiz Düzenlemesi: Kontrollü aktivite sağlanmalı, aşırı egzersizden kaçınılmalıdır. Günlük kısa yürüyüşler önerilir.
Ev ortamı düzenlemeleri: Stressiz ortam, uygun sıcaklık ve düzenli izlenim önemlidir. sahip eğitimi tedavinin bir parçasıdır.

Kalp Hastalıklarında Korunma Stratejileri:

Genetik Tarama: Yüksek riskli ırklarda genetik testler yapılmalıdır. boxer ve doberman’larda DCM, Maine COON kedilerde HCM için DNA testleri mevcuttur. Damızlık hayvanlar test edilmeli, taşıyıcılar belirlenmelidirıslah programları düzenlenmelidir.
Rutin Taramalar: Riskli ırklarda düzenli kardiyak muayene önerilir. Yaşa ve ırka özgü protokoller uygulanmalıdır. Yıllık oskültasyon,ekokardiyografi,holter monitorizasyonu.
Profilaktik Yaklaşımalr: Kalp kurdu hastalığı için aylık koruyucu ilaçlar verilmelidir. Sağlıklı beslenme ve egzersiz teşvik edilmelidir. Taurin takviyesi(kedilerde), Omega-3 yağ asitleri, Kilo kontrolü

Gürkan Şen

Selçuk Üniversitesi Veteriner Hekimlik Bölümü

5. Sınıf Temsilcisi