Psikolojik Şiddet Nedir, Çeşitleri Nelerdir?
Hayatımız boyunca; işte, okulda, otobüste, ikili ilişkilerimizde hatta sosyal hayatımızda birçok şiddet türüne maruz kalabilmekteyiz. Şiddet denilince aklımıza ilk olarak fiziksel şiddet geliyor olsa da şiddetin birden çok alt türü bulunmaktadır. En çok karşılaştığımız şiddet türleri; fiziksel, cinsel, psikolojik ve ekonomik şiddettir. Bunlardan en önemlisi ve ruh sağlığımız açısından en tehlikelisi psikolojik şiddettir.
Psikolojik şiddet; bir kişi veya grubun belirli bir kişiye karşı yaptığı ve kişiyi duygusal açıdan zayıflatmak, psikolojisini ve bilişsel becerilerini bozmak için uyguladığı davranışlardır.
Hangi Eylemler Psikolojik Şiddet Olarak Tanımlanmaktadır?
- Kadın haklarını görmezlikten gelmek
- Değersizlik duygusu uyandırmak
- Bireyin fiziksel ve kişisel özelliklerine hakaret etmek
- Devamlı olarak bireyi eleştirmek
- Bireyin çevresinden uzaklaşmasını istemek
- Hasta, sorunlu ya da deli olduğunu hissettirmek
- Bireyin hareketlerini, başkalarıyla ilişkilerini denetlemek ve sınırlamak
- Beceri ve yetilerini küçümsemek
- Kendi çıkarları için bireyi suçluluk psikolojine itmek
Psikolojik Şiddet Çeşitleri Nelerdir?
-
Birden Meydana Çıkmak (Zombieing)
‘Aniden ortaya çıkmak’ olarak da tanımlanabilir ve genel olarak daha önce görüşme yapılan fakat birdenbire kaybolan bireylerin tekrar iletişim kurmak için yapmış olduğu eylemler bütünüdür.
-
Akıl Bulandırma
Birlikte olunan kişi, psikolojik şiddet mağdurunu sürekli kendi akıl sağlığını sorgulamaya iter. Kendi kafasında sürekli bir şeyler kurduğunu, hiçbir şeyin mağdurun düşündüğü gibi olmadığını söyler. Böylelikle mağdurun kendine olan inancını kırar.
-
Yemleme (Breadcrumbing)
Mağdur birey sürekli olarak iletişimde olduğu bir arkadaşı veya aile yakınıyla bir zaman aralığında çok iyi vakit geçirip, daha sonraki zamanlarda ise iletişime geçmemesi olarak açıklanır. Fakat daha sonraki süreçlerde yeniden iletişime geçip, her şey normalmiş gibi davranmasıdır.
-
Dozu Bulunmayan Kıskançlık
Bu tür psikolojik şiddet genellikle sevgili veya aile içi bireylerde rastlanan, birbirlerinin arkadaş ortamlarını, giyimlerini kıskanan sağlıksız bir ilişki boyutunu yansıtmaktadır.
-
Tamponlamak (Cushioning)
Birlikte olunan kişinin başka bir ilişkisinin ya da evli olduğu süreci sıfatlandırmaktadır. Kişinin evliliğinden veya birlikteliğinden memnun olmadığını dile getirerek karşısındaki kişiye bahaneler üretmesidir.
-
Mobbing
Aynı meslek veya statüde bulunan bireylerin, kendilerinden farklı olarak gördükleri kişi veya kişilere yapılan psikolojik bir baskıdır.
- Psikolojik şiddet kimi zaman fiziksel şiddetten bile daha ağır travmalar ortaya çıkarabilmektedir.
- Bu tür şiddete maruz kalan kişide bir süre sonra çaresizlik, yalnızlık, özgüven eksikliği, korku, aşırı gerginlik, huzursuzluk gibi belirtiler görülmeye başlar.
- Bu şiddet türü sebebiyle bunalıma giren kişide akut stres bozukluğu, travma sonrası stres bozukluğu, depresyon ve anksiyete gibi psikolojik hastalıklar görülebilmektedir.
- Psikolojik şiddet mağduru olan kişi içinde bulunduğu durumdan bir çıkış yolu olarak çeşitli maddeleri kullanmaya başlayabilir.
- Şiddetle başa çıkamayacak hale geldiğinde ise kendisine zarar vermeyi deneyebilir ve hatta intihara teşebbüs edebilir.
- En doğru yol profesyonel bir yardımla trajik olayın üstüne gidip kişinin ilerideki hayatında bu olayın etkisini minimum seviyeye indirgemeye çalışmaktır.
Sonuç olarak, psikolojik şiddet, görünmeyen ancak derin etkileri olan bir tür şiddet biçimidir. Sözlü ifadeler, davranışlar ve manipülasyon gibi yollarla gerçekleşen bu tür şiddet, kurbanın ruhsal sağlığını zedelerken özsaygısını da olumsuz etkileyebilir. Toplumsal farkındalığın arttığı ve insanların bu konuda daha duyarlı hale geldiği bir dönemde, psikolojik şiddetin ciddiyeti ve zararları üzerine konuşmak önemlidir. Eğitim, farkındalık ve destek sistemleri sayesinde psikolojik şiddete karşı mücadele edebilir ve sağlıklı, saygılı ilişkilerin önemini vurgulayabiliriz. Unutulmamalıdır ki, her bireyin haklarına saygı duymak ve empati kurmak, daha sağlıklı ve adil bir toplumun temelini oluşturur.
EtkinKampüs, üniversite öğrencilerine yönelik düzenlediği etkinliklerle sadece akademik değil, aynı zamanda mesleki ve kişisel gelişimlerine katkı sağlıyor. Etkin Kampüs’ün öğrencilere sunduğu fırsatlar, onların alanlarındaki potansiyelini en üst düzeye çıkarmalarına yardımcı oluyor.
Etkinliklere ulaşmak için tıklayın.
Kampüs temsilciliği hakkında detaylı bilgiye erişmek için tıklayın.
YAZAR:
İrem Baklacı
Beykent Üniversitesi Psikoloji Bölümü 3. Sınıf
Linkedln
