Omuz Artroplasti
Artroplasti nedir?
Artroplasti, herhangi bir eklemde ağrıyı azaltmak, stabilizasyonu ve hareket genişliğini sağlamak amacıyla eklemin yeniden yapılanmasıdır. Günümüzde bir yüzü polietilen, diğer yüzü metal olan protezler kullanılmaktadır.
Artroplasti Şekilleri:
- Total Artroplasti: En sık kullanılan şeklidir. Eklemin her iki yüzünün de değiştirilmesi esasına dayanmaktadır. Genellikle bir parçası metal, diğer parçası plastikten oluşur.
- Hemiartroplasti: Eklemin sadece bir parçası değiştirilir.
- Rezeksiyon Artroplastisi: Eklemi oluşturan kemik uçları çıkarılarak psödoartroz oluşumu sağlanır. Bu tip artroplasti enfeksiyon durumlarında kullanılmakta, destrüktif olmasına rağmen ağrısız ve stabil bir eklemle sonuçlanmaktadır.
Artroplastide asıl amaç ağrıyı dindirmek ve stabiliteyi sağlamaktır. Hareketin yeniden kazanımı ise ikincil bir kazançtır. Artroplasti profilaktik amaçla yapılmaz.
Gereğinden daha küçük protez kullanma, protezin kötü pozisyonda fiksasyonu ve uygunsuz sement teknikleri protezde gevşeme ve kırıklara zemin hazırlayabilir.
Gevşeme ve kırığın diğer bir nedeni de sementli protezde zaman içinde oluşan kemik kitlesinde azalmasıdır.
Omuz Artroplastisi: Omuz eklemine yönelik artroplastik girişimler iki eklem yüzüne birden (total artroplasti) veya sadece humerus başına (hemiartroplasti) yönelik gerçekleşmektedir.
Reverse (Ters) Omuz Artoplastisi: Glenoid üzerine yerleştirilen konveks bir eklem yüzeyi ile humerusun proksimaline yerleştirilen konkav bir eklem yüzeyi içerir.
Neden Ters Artroplasti: Protezin dizayn rotasyon merkezinin mediale ve inferiora kaydırılmasına dayanır.
Total Omuz Artroplastisi Endikasyonları:
- Primer Osteoartrit
- Sekonder Osteoartrit
- Posttravmatik (Osteonekroz, Romatoid Artrit, Kristal Artropatiler, Septik Artrit)
- Rotator Cuff Yırtığı
- Diğer Artropatiler ( Jüvenil Romatoid Artrit, Spondiloartropatiler, Nörotrofik Artropatiler)
- Radyasyon Artroplastisi
- Tümörler
Glenohumeral eklem patolojilerinde en belirgin semptom ağrı ve hareket kısıtlılığıdır.
Günlük yaşam aktivitelerini olumsuz yönde etkileyen ağrı ile birlikte EHA’nın kısıtlanmasının konservatif tedaviye yanıt vermediği olgularda artroplasti gündeme gelmektedir.
Omuz Artroplastilerinde Komplikasyonlar:
- Glenoid komponentin gevşemesi
- Rotator manşette yırtık
- Protezin subluksasyonu ve dislokasyonu
- Humeral komponentin gevşemesi
- Enfeksiyon
- Periferik sinir zedelenmesi
KAYNAKÇA: https://acikders.ankara.edu.tr/mod/resource/view.php?id=14767&forceview=1
Betül Aytemiz
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü
3. Sınıf Temsilcisi
Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Departmanı Blog Yazarları Yöneticisi
