fbpx

Kan Gazı Analizi ve Metabolik Asidoz-Alkaloz

KAN GAZI ANALİZİ

  • Vücutta bütün metabolik olaylar dar pH sınırları içinde gerçekleşir.
  • Bu sınırlardan sapmalar olduğunda,
  • Enzim aktivitelerinde,
  • Elektrolit dengesinde,
  • Başta solunum, kardiyak ve santral sinir sistemi olmak üzere organ sistemlerinde ( kardiyodepresyon, vazodilatasayon)
  • İlaçların farmakolojisinde (kc detoksifikasyonu bozulur)

                önemli değişiklikler oluşur.

  • Normal arter kanında pH 7.35 – 7.45 arasında değişir.
  • Venöz kanda ise pH 0.03 – 0.05 daha düşüktür.
  • Asidoz ve alkaloz asit-baz dengesinde doku düzeyindeki bozuklukları ifade eder.
  • Yaşam sınırları ise = 6.8 – 7.8 değerleri arasında

NEDEN KAN GAZI ANALİZİ ?

  • Oksijenizasyon ve ventilasyonu değerlendirilmesi
  • Asit – baz dengesinin değerlendirilmesi
  • En hızlı sonuç veren laboratuvar tahlili
  • Hastanın takip ve tedavisini yönlendirir

 

   KİMDEN KAN GAZI ALALIM?

  • Öykü : Renal, endokrin, psikiyatrik bozukluk (ilaç alımı)
  • Takipne, siyanozla başvuran hasta
  • Kussmaul solunum
  • Solunum yetmezliği
  • Şok
  • Mental durum değişikliği
  • Kusma, diyare, diğer akut sıvı kayıpları

     İle seyreden hastalarda kan gazı istenir.

  NELERE DİKKAT EDİLMELİ ?

  • Alınan örnek 5 dakika içinde incelenmeli
  • Uzun süre oda ısısında kalırsa lökosit metabolizması nedeniyle
  • PaO2 azalır ve PaCo2 artar
  • Alındığı yerde bakılmayacaksa soğuk kalıpla nakledilmeli
  • Alınan kanın arteriyel olması
  • Şırınga içinde hava kalmaması
  • Enjektörün O2’ye permeabl olmaması



    2. BASAMAK – PaCO2

    3. BASAMAK – HCO3

    PaCO2’ de

    • pH ile aynı yönde değişiklik varsa asit – baz bozukluğu metaboliktir. (pH artmış, PaCO2 artmış)
    • pH ile zıt yönde değişiklik varsa asit – baz bozukluğu solunumsaldır. (pH azalmış, PaCO2 artmış)

     

    1. BASAMAK – KOMPANSASYON


    5. BASAMAK – PaO2


    OLGU 1

    • Nefes darlığı ile acil

    servise başvuran 35 yaş                            

    kadın hasta.

      • Kan gazı analizi

     

     pH= 7,47

     PaCO2 = 31 mmHg

     HCO3 = 25 mEq/L

     PaO2 = 72 mmHg

     SaO2 = %91

     

  • OLGU 2
    • Sık ve zorlu nefes alma

    şikayeti ile acil servise

    başvuran 65 yaşında

    erkek hasta.

    • Kan gazı analizi

    pH= 7,26

    PaCO2 = 36 mmHg

    HCO3 = 12 mEq/L

    PaO2 = 95 mmHg

     SaO 2 = %97

    Bu ve benzeri konular hakkında daha detaylı bilgi edinmek için 23-24 Aralık’ta Etkin Kampüs tarafından düzenlenen ”Hemşirelik Zirvesi”ne buraya tıklayarak katılım sağlayabilir, bilgi alabilirsiniz.

    KAYNAKÇA

    • Bedük T (2016). İç Hastalıkları Hemşireliği Akıl Notları. Ankara: Ayrıntı Basım

    Yayıncılık ve Matbaacılık.

    • Özer S. (2019) “Olgu Senaryolarıyla” İç Hastalıkları Hemşireliği. İstanbul Tıp

    Kitabevleri.

    • Ovayolu N, Ovayolu Ö. (2017). Temel İç Hastalıkları Hemşireliği ve Farklı Boyutlarıyla

    Kronik Hastalıklar. Çukurova Nobel Tıp Kitabevi.

    • Karadakovan A, Eti Aslan F. (2019). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım 4. Baskı,

    Akademisyen Kitabevi.

    • Lewis SM, Dirksen SR, Heitkemper MM, &Bucher L. (2014). Medical-Surgical Nursing:

    Assessment and Management of Clinical Problems (9th ed.). St. Louis: Mosby.

    • Ovayolu N, Ovayolu Ö. (2016). Patofizyoloji: Pratik Bir Yaklaşım (2. Baskı)
    • (Çeviri)Adana: Çukurova Nobel Tıp Kitabevi

    İLAYDA ERTUĞRUL
    Yüksek İhtisas Üniversitesi Hemşirelik 2. Sınıf
    Instagram: @ilaydaertgrl_

     

Bu Yazıyı Paylaş
Yorum Yap