Gebelikte Kanama: Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi
Herkese merhaba. Sizlere bugün çoğu gebenin korktuğu ve endişelendiği bir konu olan gebelikte kanamalardan bahsedeceğim. Herkese iyi okumalar.
Gebelikte kanama anne ve fetusun hayatını tehdit etmesi ve annede endişe yaratması nedeniyle önemli bir gebelik komplikasyonudur. Görülme sıklığı %1-22 arasında değişen gebelikte vajinal kanama ciddi sorunların bir belirtisi olacağından dikkat edilmelidir. Kanama çoğunlukla anne maternal kaynaklı olup Türkiye’de anne ölümlerinin üç büyük nedenlerinden birincisidir. Dünya’da ise her yıl 289.000 kadın gebelik ve doğum sırasında ölmekte ve en sık ölüm nedeninin kanama olduğu görülmektedir.
Gebelikte meydana gelen kanamalar ilk trimester (erken gebelik dönemi) kanamalar ve son trimester kanamaları olarak sınıflandırılmaktadır. İlk trimester kanamaları; düşükler (abortus), ektopik gebelik, gestasyonel trofoblastik hastalık ve enfeksiyonlar nedeni ile meydana gelmektedir. Son trimester kanamaları ise plasenta previa ve ablasyo plasenta nedeniyle meydana gelmektedir. Bunun yanında vajinit, servikal polip veya kanser nedeni ile de ortaya çıkabilmektedir.
İlk Trimester Kanamaları
Gebe kadınların yaklaşık %15-25’inde görülmektedir. Gebeliğin erken dönemlerinde ortaya çıkan kanamalar ciddi komplikasyonlara neden olduğundan erken dönemde tanın kesinleştirilmesi çok önemlidir.
Abortus
Dünya Sağlık Örgütü”20.gebelik haftasından önce,500 gramın altındaki embriyo veya fetus eklerinin tamamının ya da bir kısmının uterustan atılması” olarak tanımlamıştır. Gebeliklerin yaklaşık %10’unda görülür. Kanama ve kramp erken belirtisi olmakla birlikte 45 yaş üstü kadınlarda %50den fazla, 20 yaş altındaki kadınlarda ise %12 olarak bildirilmektedir.
Abortusları oluş şekillerine göre:
A.Spontan Abortuslar
1.Abortus İmminens(Durdurulabilir düşük)
2.Abortus İnsipiens (Durdurulmayan düşük)
3.Kompleyt Abortus(Tam Düşük)
4.İnkompleyt Abortus(Tam olmayan Düşük)
5.Missed Abortus (Kaçırılmış Düşük)
B.Habitüel Abortus (Tekrarlayan Düşük)
C.Serviks Yetmezliğine Bağlı Abortuslar
D.Septik Abortus
E.İndüklenen Abortuslar
1.Terapötik Abortuslar
-tıbbi abortus
-cerrahi abortus
2.Elektif abortuslar
-güvenli abortuslar
-güvensiz abortuslar
3.Kriminal Abortuslar
Ektopik Gebelik
Ektopik gebelik, fertilize ovumun endometriyal yüzey dışında herhangi bir yere implante olmasıdır.Ektopik gebelikler tüm anne ölümlerinin yaklaşık %10’undan sorumludur. İlk trimesterde, kanama ile ilişkili gebeliğe bağlı ölümlerin önde gelen nedenlerinden biridir.
Bu gebelikler genellikle fertilize ovumun uterin kaviteve ulasmasını engelleyen ve geciktiren faktörler veya prematür implantasvona sebep olan kalıtsal fetal faktörlerin etkisiyle oluşmaktadır. Ektopik gebeliklerin en sık görüldüğü bölge % 99 oranla fallop tüpleridir. Fallop tüpleri dışında ektopik gebelik görülme oranı nadirdir; ektopik gebeliklerin sadece %1.4′ ü abdominal, %0.15 over ve %0.15 servikal bölgede görülebilmektedir.
Sınıflandırması:
1.Tubal dış gebelik; fertilize ovumun tubaya yerleşmesidir. Ektopik egbeliklerin %98-99’u tubal ektopik gebeliktir
2.Abdominal gebelik; tubal gebeliğin atılması sonucu gebeliğin abdomende devam etmesidir. Maternal mortalite daha yüksektir
3.Ovaryan dış gebelik; fertilize ovumun overe yerleşmesidir. Tedavisinde sıklıkla overlerin bir kısmı veya tamamı çıkarılabilir
4.Servikal dış gebelik; fertilize ovumun uterus kavitesini geçerek servikse yerleşmesidir. Ağrısız vajinal kanama görülebilir. Serviks genişlemis ve hiperemiktir
Gestasyonel Trofoblastik Hastalıklar
Gestasyonel trofoblastik hastalık (GTH) plasental kaynaklı trofoblastik dokunun anormal proliferasyonuyla sonuçlanan bir hastalıktır. Bu bozuklukların malign neoplazmalar ile bazı özellikleri benzerlik göstermektedir. GTH insidansı, dünyanın farklı bölgelerinde büyük farklılıklar göstermektedir; Örneğin Kuzey Amerika ve Avrupa’daki 100.000 gebelikte 66 ile 121 arasında iken, Latin Amerika ve Asya’daki 100.000 gebelikte 23 ile 81 aralığında değişmektedir.
Sınıflandırılması:
1.Hidatiform mol
-Komplet (tam)
-Parsiyel (kısmi)
2.Invaziv hidatiform mol
3.Koryokarsinom
Son Trimester Kanamaları
Son trimester kanamaları, gebeliğin 20. haftasından sonra görülen ve gebeliklerin yaklaşık %4 ile %5′ inde görülen kanamalardır. Kanama hafif bir lekelenmeden hayatı tehdit eden kanamaya kadar uzanabilir ve odağı daha çok plasenta kaynaklıdır.
Üçüncü trimesterde belirgin kanamanın en yaygın iki nedeni plasenta previa ve ablasyo plasenta’dır. Ağrılı kanamanın genellikle ablasyo plasenta, ağrısız kanamanın ise plasenta previa kaynaklı olduğu belirtilmektedir.
Plesenta Previa
Plasentanın internal servikal osu kısmen veya tamamen kapattığı durumlarda ortaya çıkmaktadır. Görülme sıklığı 200 gebelikte bir olmakta ve tüm antepartum kanama vakalarının % 20’sini oluşturmaktadır.
Plasenta previa için risk faktörleri;
-Kokain ve sigara kullanımı,
-İleri anne yaşı,
-Multiparite, in vitro fertilizasyon,
-Çoğul gebelik,
-Asya ırkı,
-Önceki endometriyal hasar,
-Önceki gebeliğin sonlandırılması, önceki sezeryan doğum veya spontan abortus
-Önceki plasenta previa (%4-%
Sınıflandırılması:
1.Plasenta Previa Totalis: Plasentanın internal servikal osu tamamen kapatmasıdır.
- Plasenta Previa Parsiyalis: Plasentanın internal servikal osu kısmen kapatmasıdır.
3.Plasenta Previa Marjinalis: Plasenta alt segmente yerleşmiştir ancak plasentanın kenarı internal servikal os sınırında kalmıştır.
4.Low Lying Plasenta Previa (Aşağı yerleşmeli plasenta): Plasenta uterus alt segmente yerleşmiştir. Ancak servikal osun üzerinde veya sınırında değildir
Ablasyo Plasenta
Plasentanın uterus duvarından fetusun doğumundan önce ayrılmasıdır. Normalde plasenta doğum eyleminin üçüncü evresinde ayrılır ancak ablasyo plasenta da endometriyumun beslenmesini sağlayan spiral arterlerin dejenerasyonu sonucu plasenta altındaki desiduanın nekroze olması ile dolaşımı bozulan plasentanın uterus duvarından erken dönemde ayrılır.
Ablasyo plasenta ayrılma derecesine göre kısmi ya da tam (kompleyt ablasyo plasenta) olarak kanama çeşidine göre gizli yada belirgin olarak sınıflandırılabilir. Ablasyo plasentanın gebenin kan kaybı miktarına ve ayrılma durumuna göre sınıflandırılmasında;
1.Hafif düzey: Plasentanın altıda birinden daha azı ayrılır hafif ya da orta şiddette kanama vardır
2.Orta düzey: Plasentanın altıda biri ile yarısı arasındaki bölümü ayrılmıştır, abdominal ağrı, uterin tonüste artma, maternal vital bulgularda hafif hipovolemi belirtileri görülebilir
3.Şiddetli düzey: Plasentanın yarısından fazlası ayrılmıştır. Uterin şiddetli kanama inatçı ve şiddetli abdominal ağrı ve uterin hassasiyet artışı vardır.
Okuduğunuz için çok teşekkür ederim. Bir sonraki yazımda görüşmek üzere…
Sağlıklı günler
EtkinKampüs, üniversite öğrencilerine yönelik düzenlediği etkinliklerle sadece akademik değil, aynı zamanda mesleki ve kişisel gelişimlerine katkı sağlıyor. Etkin Kampüs’ün öğrencilere sunduğu fırsatlar, onların alanlarındaki potansiyelini en üst düzeye çıkarmalarına yardımcı oluyor.
Kampüs temsilciliği hakkında detaylı bilgiye erişmek için tıklayın.
Tüm etkinliklere ulaşmak için tıklayın.
YAZAR:
AYNUR ÖZTÜRK
Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Ebelik 4. Sınıf
