Fizyoterapi ’de Bobath Yaklaşımı

Fizyoterapi ’de Bobath Yaklaşımı

Bobath Terapisi ( Nörogelişimsel Tedavi ):

1940 yıllarında Berta Bobath ve Karel Bobath tarafından geliştirilmiştir. Başta pediatrik rehabilitasyon olmak üzere fizyoterapinin birçok alanında yaygın olarak kullanılan hasta merkezli ve bütüncül bir yaklaşımdır.

Nörolojik hastalıklarda, Mss sinir lezyonu sonrası oluşan postür, kas tonusu, reaksiyonlar, anormal hareket şekilleri, duyu, motor kontrolü, fonksiyonel hareketlilik, hafıza, algı gibi fonksiyonların geliştirilmesine yönelik bir rehabilitasyon yöntemidir.

Tedavi planı oluşturulurken kişiye özel bir program oluşturulmalıdır. Hastaların sürekli pasif kaldığı değil kendilerinin de aktif bir şekilde rehabilitasyon sürecine katıldığı bir program olması hastalarda nöroplastiteyi geliştirerek daha etkili iyileşme süreci oluşacaktır.

Bobath yönteminde hastanın postüral kontrolünü iyileştirmek ve hareketlerini daha rahat kontrol edilmesi sağlanır. Günlük yaşam aktivitelerinde hastanın bağımsız hareket etmesine katkıda bulunur.

Anormal hareketler, bozulmuş kas tonusu, kontrol edilemeyen reaksiyonlar, algılama problemleri gibi nörolojik etkilenimlerde tekrardan normal hareket kalıplarını öğreterek hastanın durumunu iyileştirir.

Hastanın çevresiyle olan sosyal, psikolojik ve davranışsal etkileşimlerini de geliştirir. Reflekslerini düzenler ve spastiteyi azaltmaya yönelik çalışılır.

Bobath’da Değerlendirme :

Yüz, gövde, alt ekstremite, baş gözlemlenir. Asimetriler, postür değişiklikleri, hareket ettirebilme yeteneği, pelvis ve lumbal vertebraların pozisyonu, kontraktürlerin olup olmadığı, ekstremiteleri nasıl hareket ettirdiği, yürüme hızı, yürürken gövdenin hareketleri, merdiven inip çıkabilme durumu, zihinsel olarak anlama düzeyi, farkındalık seviyesi,

konuşma güçlüğü değerlendirmesi, duyu testleri, pozisyon ve hareket hissi değerlendirmesi yapılır.

Bobath’da Tedavi Yöntemleri:

Denge pozisyonları, ağırlık aktarma, pozisyonlama, oturma, ayağa kalkma, mobilizasyonlar, dönme eğitimleri, paralel barda ayakta durma pozisyonları, tek ayak üzerinde durma veya tek ekstremite üzerine doğru ağırlık aktarımları, spastisite ve gövde eğitimleri, istemli bırakma ve kavrama hareketlerini geliştirme, MAT egzersizleri, oto-inhibisyon eğitimi, normal eklem hareketleri, masada çalışma, kapalı kinetik zincir egzersizleri, yatak kenarı egzersizleri, duruş fazı, sallanma fazı ve yürüme eğitimi gibi yöntemler kullanılır

En sık kullanılan yöntem ağırlık aktarma yöntemidir. Toplarla, minderlerle hastanın ekstremitelerine ağırlık aktarması sağlanarak kullanılır. Spastisiteyi kontrol etmede çok etkilidir. Oto-inhibisyon ile özellikle hasta kendi katılımı ile bu hareketleri gerçekleştirirse daha hızlı iyileşme sağlanır ve nöroplastisite sayesinde hareketler kalıcı hale gelir.

Hastanın motivasyonu, hazırlanan programın kişiye özel ve esnek planlanmış olması da tedavi sürecinin etkili ilerlemesi için oldukça önemlidir. Bu süreçte hastanın sosyal çevresinin destek sağlaması oldukça önemlidir.

Kaynakça

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35136756/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36291417/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38792894/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30761855/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30855470/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35573941/

https://physiogalinos.gr/tr/bobath-pnf-2/