
Küçük Gözlemler, Büyük Farklar: Mikromomentlerin Eğitimdeki Gücü
Eğitim sadece ders anlatmak, ödev vermek ya da sınav yapmak değildir. Bazen bir öğrencinin göz ucuyla dışarıya bakarkenki hali, bir soruya cevap vermek için elini kaldırma cesareti ya da teneffüste yalnız oturmayı tercih etmesi… Bunlar bir öğretmenin gözünden kaçmaması gereken “mikromomentler”dir. Peki nedir bu mikromomentler ve eğitimde neden bu kadar güçlüdür?
Mikromoment Nedir?
“Mikromoment”, aslında pazarlama ve psikoloji kökenli bir kavramdır; bireyin bir kararı vermesine ya da bir davranışı sergilemesine sebep olan ani ve kısa anları tanımlar. Eğitimde ise mikromomentler, öğrencinin öğrenme sürecinde yaşadığı fark edilmeyecek kadar kısa ama etkisi uzun süren küçük davranışlardır. Bunlar bazen bir mimik, bazen bir sessizlik, bazen bir bakıştır. Bu anlar doğru gözlemlendiğinde, öğrencinin gelişimine dair büyük ipuçları sunar.
Öğretmenin Rolü: Gözlemci ve Yorumlayıcı
Bir öğretmen için mikromomentleri fark edebilmek, güçlü bir gözlem becerisi gerektirir. Öğrencinin ders sırasında yaptığı küçük bir mimik, anlamadığını gösterebilir. Ya da sık sık göz teması kuran bir öğrencinin derse ilgisi yüksek olabilir. Bu anları yakalayan öğretmenler, öğrencilerle daha etkili bir iletişim kurabilir, onları daha iyi anlayabilir ve destekleyici stratejiler geliştirebilir.
Mikromomentlerin Eğitimdeki Gücü
- Erken Müdahale İmkânı:
Bir öğrencinin içine kapanmaya başladığı, katılımının azaldığı ya da duygusal olarak zorlandığı anlar genellikle küçük sinyallerle ortaya çıkar. Bu sinyalleri erken fark eden bir öğretmen, öğrenciyi kazanmada çok daha etkili olabilir.
- Empatik İletişim:
Öğretmenin öğrenciyle kurduğu bağda empati çok önemlidir. Öğrencinin gözündeki tedirginliği ya da mutluluğu yakalayabilen bir öğretmen, öğrencinin kendini güvende hissetmesini sağlar.
- Bireyselleştirilmiş Öğrenme:
Her öğrencinin öğrenme şekli farklıdır. Bazı öğrenciler duyarak, bazıları görerek, bazıları ise yaparak öğrenir. Bu öğrenme tarzlarını küçük gözlemlerle tespit eden öğretmen, bireyselleştirilmiş öğrenme ortamları yaratabilir.
- Gizli Potansiyelin Fark Edilmesi:
Sessiz bir öğrencinin tahtaya çıkıp bir soruyu çözme anı, onun özgüven patlaması olabilir. Öğretmen bu anı desteklerse, öğrenci kendine inanmaya başlar.
Sonuç: Büyük Etki, Küçük Anlarda Gizlidir
Eğitimde fark yaratmak için büyük projelere, teknolojik yatırımlara ya da devrimsel yöntemlere her zaman ihtiyaç yoktur. Bazen yalnızca bir öğrencinin gözlerine dikkatlice bakmak, bir “mikromoment”i fark etmek yeterlidir. Çünkü bu küçük anlar, bir öğrencinin hayatına dokunmanın en doğal ve etkili yollarıdır.
Kaynakça:
- Dweck, C. (2006). Mindset: The New Psychology of Success. Random House.
- Danielson, C. (2007). Enhancing Professional Practice: A Framework for Teaching. ASCD.
- Ferlazzo, L. (2021). The Power of Moments in the Classroom. Edutopia.
- Kahneman, D. (2011). Thinking, Fast and Slow. Farrar, Straus and Giroux.
- Aksoy, N. (2020). “Mikro Gözlemler ve Öğretmen Rolü”, Eğitimde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 5(2), 45
- Chatgpt

Elenur Dirgen
Sinop Üniversitesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bölümü
2. Sınıf Temsilcisi
Eğitim Departmanı Blog Yazarları Yöneticisi








Emeğinize sağlık:)