Hedef Belirleme Sanatı: SMART Yöntemiyle Hayallerine Ulaş

Hedef Belirleme Sanatı: SMART Yöntemiyle Hayallerine Ulaş

Hepimizin hayatında ulaşmak istediği hedefler vardır. Kimimiz çocukken kurar hayalini, kimimiz zamanla şekillendirir. Bazen bu bir meslek olur, bazen çıkmak istediğimiz bir seyahat, bazen de kendimizi geliştirmek için atacağımız bir adım… Zaman geçtikçe bu hayaller olgunlaşır, şekil değiştirir, bazen tamamen yenileri doğar. Üniversiteye başlamak, yabancı dil öğrenmek, bir enstrüman çalmak, gönüllü projelerde yer almak, bir blog açmak, kendi işimizi kurmak gibi daha somut ve kişisel hedefler haline gelirler.

Bazı hedefler kalbimizin derinliklerinden gelen büyük tutkularla beslenir, bazıları ise hayatın akışı içinde ihtiyaçlardan doğar. Ancak ister hayal ister ihtiyaç temelli olsun, çoğu zaman bu hedefleri gerçekleştirme sürecinde tıkanırız. Ya nereden başlayacağımızı bilemeyiz ya da hedefimize ulaşmak için yeterince plan yapmadığımızdan motivasyonumuzu kaybederiz. Hedefler gözümüzde büyür, karmaşıklaşır ve ertelemeye başlarız.

Oysaki bir hedefi gerçekleştirebilmek için onu sadece istemek yetmez; o hedefi adım adım planlamak, ölçmek, takip etmek ve sonunda ulaşılabilir bir rotaya dönüştürmek gerekir. İşte tam da bu noktada devreye SMART yöntemi giriyor. Çünkü hayal ettiğimiz bir geleceğe ulaşmanın en etkili yolu, o hayali somut ve uygulanabilir hedeflere dönüştürmekten geçiyor. Hayalleri somut adımlara dönüştüren, başarmaya giden yolu daha net hale getiren bir sistem SMART. Hedef koyarken sadece ne istediğimizi değil, nasıl ve ne zaman ulaşacağımızı da planlamamıza yardımcı oluyor.                               

SMART Metodu Nedir?

SMART, bir hedefi doğru şekilde tanımlamak ve ona ulaşmak için izlenecek adımları netleştiren bir yöntemdir. 

İlk kez George T. Doran tarafından kullanılmış ve sonrasında Peter Drucker’ın kişisel gelişim planlarına da dahil edilmiştir. 

SMART, İngilizce beş kelimenin baş harflerinden oluşur:

• S – Specific (Spesifik / Belirli)
• M – Measurable (Ölçülebilir)
• A – Achievable (Ulaşılabilir)
• R – Relevant (İlgili / Gerçekçi)
• T – Time-bound (Zamana Bağlı)

SMART Metodu (Hedef Analizi) Tanımları Nelerdir?

🎯 Specific (Belirli):

Hedefiniz ne kadar açık ve netse, o kadar güçlüdür. Belirsizlik motivasyon kırar. Bu yüzden hedefinizi yazarken “Ne?”, “Neden?”, “Kim?”, “Nerede?” ve “Hangi kaynaklarla?” gibi sorulara yanıt vermeye çalışın.

Kendinize şu soruları sorabilirsiniz:

• Ne yapmak istiyorum?
• Bu hedef benim için neden önemli?
• Bu hedef kiminle ilgili?
• Nerede gerçekleştireceğim?
• Hangi araçlarla ya da kaynaklarla ilerleyeceğim?

Örnek:
“Mezun olduktan sonra bir sağlık kuruluşunda doğumhane ebesi olarak çalışmak istiyorum. Bunun için doğuma hazırlık eğitimlerine katılacağım ve bu alanda deneyim kazanacağım.”

📏 Ölçülebilir

Bir hedefi takip edebilmenin yolu, onu ölçülebilir hale getirmekten geçer. Başarıya ne kadar yaklaştığınızı bilmek, süreci daha somut ve motive edici yapar.

Örnek:
“Doğuma hazırlık eğitimi kapsamında her hafta bir modül tamamlayacağım. Üç ay sonunda sertifika almış olacağım.”

🧭 Ulaşılabilir

Hedefinizin size uygun ve gerçekçi olması çok önemli. Elinizdeki kaynakları, zamanınızı ve enerjinizi göz önünde bulundurarak, ulaşabileceğiniz ama sizi biraz da zorlayan hedefler koymalısınız.

Örnek:
“İlk etapta online ücretsiz eğitimlere katılacağım. Maddi açıdan daha sonra bütçeme uygun olan ileri düzey eğitimlere geçiş yapacağım.”
Unutma, her yol küçük bir adımla başlar.

🔗 İlgili

Hedefiniz hayatınızdaki diğer parçalarla ne kadar bağlantılı? Bu hedef gerçekten sizin için önemli mi, yoksa sadece kulağa hoş geldiği için mi istiyorsunuz? Kendinize dürüst olun.

Örnek:
“Kadın sağlığına olan ilgim ve eğitim alanımdaki hedeflerimle doğrudan bağlantılı olduğu için doğumhane ebesi benim için anlamlı bir seçim.”
Ama eğer bu hedef sizi heyecanlandırmıyorsa, o zaman tekrar düşünmenizde fayda var.

⏳ Zaman Sınırlı

Belirli bir zaman çerçevesi olmayan hedefler ertelenmeye mahkumdur. Bu yüzden hedefinize bir son tarih koymak, hem planlı ilerlemenizi hem de odaklanmanızı sağlar.

Örnek:
“Altı ay içinde doğumhane ebeliği ile ilgili iki eğitimi tamamlamış olacağım ve portfolyoma ekleyeceğim.”            

👣 Benim Hikâyemden Bir Parça

Ben bir ebe adayı olarak hem mesleki hem kişisel gelişimimde her adımı bilinçli atmaya çalışıyorum. İlk başta hedef koymak sadece yapılacaklar listesi hazırlamak gibi görünüyordu. Ancak zamanla fark ettim ki, gerçek bir hedefe ulaşmak istiyorsam, o hedefin bana özgü, ölçülebilir ve gerçekçi olması gerekiyor.

SMART yöntemiyle tanıştıktan sonra, hedeflerim çok daha net ve ulaşılabilir hale geldi, yolculuğum ise daha motive edici. Örneğin, Artık mezuniyetimden sonra hangi alanda çalışmak istediğimi düşündüğümde, kendime şu soruları soruyorum: “Bu benim uzun vadeli hedeflerime nasıl hizmet eder? Ne kadar sürede bu alanda yetkinlik kazanabilirim? Şu anki bilgilerimle bu alanda ilerlemek mümkün mü?”

Sen de yolun neresinde olursan ol, hayallerine ulaşmak için atacağın her bir adım seni geleceğine biraz daha yaklaştıracak. Unutma, büyük hayaller küçük ama akıllı adımlarla başlar. Ve o adımların ilki ise, SMART bir hedefle mümkündür!

Burçin Selik

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ebelik Bölümü

4. Sınıf Temsilcisi