
Üriner Sistemin Ultrasonografik Anatomisi
Kedi ve köpeklerde üriner sistem; böbrekler, üreterler, mesane ve üretra yapılarından oluşur. Ultrasonografide bu yapıların her biri farklı ekogenite ve morfolojiye sahiptir:
- Böbrekler: Korteks, medulla ve pelvik sistemin ayırt edilebildiği, oldukça iyi değerlendirilebilen organlardır. Normalde simetrik ve düzgün konturlu olmalıdır.
- Üreterler: Sağlıklı bireylerde çoğunlukla görüntülenemezler. Ancak dilate olduklarında veya obstrüksiyon varlığında ultrasonografide belirginleşirler.
- Mesane: İnce duvarlı, anekoik içeriğe sahip bir yapıdır. Taş, tümör, kan pıhtısı veya inflamatuar içeriklerde intraluminal yapılar gözlenebilir.
- Üretra: Transabdominal yaklaşımla sınırlı olarak görüntülenebilir, özellikle erkek köpeklerde daha zordur. Realtime görüntülemede taş ya da striktür gibi patolojiler ayırt edilebilir.
Klinik Uygulamalar
Veteriner hekimlikte üriner sistem ultrasonografisi şu durumlarda oldukça yararlıdır:
- Ürolitiyazis (idrar taşı) tanısı ve takibi
- Kronik böbrek hastalığı ve nefropatilerin değerlendirilmesi
- Mesane neoplazileri (örneğin TCC – transitional cell carcinoma)
- İdrar retansiyonu, obstrüksiyon veya inkontinans nedenlerinin araştırılması
- İdrar yolları enfeksiyonları (özellikle tekrarlayan olgularda altta yatan morfolojik bozukluklar için)
- Travmatik hasarlar ve hematüri değerlendirmesi
Teknik ve İpuçları
- Hasta hazırlığı: İdeal olarak hasta aç olmalı ve mesane dolu halde değerlendirilmelidir.
- Pozisyonlama: Sternal veya lateral pozisyon tercih edilir. Böbrekler için genellikle dorsal yaklaşımla scanning yapılır.
- Prob seçimi: Küçük hayvanlar için 7.5–12 MHz’lik lineer veya mikrokonveks problar idealdir.
- Mesane duvar kalınlığı: Doluluk düzeyine göre değişiklik gösterebilir. Genellikle <2 mm kabul edilir.
Sık Görülen Ultrasonografik Bulgular
Patoloji | Ultrasonografik Bulgular |
Ürolitiyazis | Hiperekoik yapılar, akustik gölgelenme ile birlikte |
Pyelonefrit | Pelvik dilatasyon, böbrek konturunda bozulma |
Renal neoplaziler | Heterojen eko yapısı, asimetrik büyüme, vaskülarite artışı |
Sistit | Mesane duvarında kalınlaşma ve ekojen intraluminal materyal |
TCC | Mesane içinde nodüler, sabit, hiperekoik kitle |
Kaynak: ATLAS OF SMALL ANIMAL ULTRASONOGRAPHY
Gürkan Şen
Selçuk Üniversitesi Veteriner Hekimlik Bölümü
5. Sınıf Temsilcisi
Bu Yazıyı Paylaş