Herkese merhaba öncelikle bu yazıyı okuduğunuz için şimdiden teşekkür ederim.
Yaşanılan yüzyılın en önemli sorunları arasında, tüm insanlığı etkileyen doğal afetler ve bu doğal afetler sonucunda insanların zarar görmesi gelmektedir. Afetlerin etkileri sağlık, ekonomik, sosyal ve psikolojik olmak üzere hem bireyi hem de toplumu etkileyecek farklı boyutlarda ki sonuçlara ulaşabilmektedir. Her geçen yıl doğal afetlerden etkilenen birey sayısı da maalesef artan nüfusla birlikte artmaktadır.
Yeni oluşumlu bir ülke olan Türkiye’de afetler başlı başına bir kriz ve toplumsal birçok travmaya neden olmakta.
Gelin, afet ve travma sözlüksel anlamda nedir bunlara bakalım;
Afet: insanlar için fiziksel, ekonomik ve sosyal kayıplar ortaya çıkaran, insanın normal yaşantısını ve eylemlerini durduracak veya kesintiye uğratacak, imkânların yetersiz kaldığı olaylara verilen genel bir isimdir.
Travma: canlı üzerinde beden ve ruh açısından önemli ve etkili yaralanma belirtileri bırakan yaşantı.
Bunlar sadece sözlükte yazan anlamlar; afetin ve afet sonucunda oluşan travmaların başta insan olmak üzere diğer canlılardaki anlamları çok farklı olabilir.
Herkes yaşadığı olaylar ve deneyimlere bağlı olarak bunları anlamlandırabilir.
Bir ağaç da herhangi bir afet sonrası travma yaşar bir köpek de, bir insan da. Çünkü hepsi yaşamın son bulma tehlikesiyle yüzleşir. Sadece insanlar buna belirgin bir şekilde tepki vermesiyle diğer canlılardan ayrılır.
Ülkemiz afetlerin sık sık yaşandığı bir ülkedir. Afet denince aklımıza genelde hemen deprem, sel gibi doğal afetler gelebilir. Ama afetler hem doğal hem de insan kaynaklıdırlar.
Yaşanan afetlerden sonra birçok birey psikolojik desteğe ihtiyaç duyabilir. Bu durumda kendilerini hazır hissetmeleri halinde destek almaları onlar için ve gelecek nesiller için en doğru harekettir.
Son yıllarda araştırmalarımda görüyorum ki afet yönetimi alanında yapılan çalışmalar, afet risklerini azaltmaya ve afet nedeniyle oluşan kriz ortamını yönetmeye yönelik yeni yaklaşımlar getirilmeye çalışılıyor.
Bu amaç için de en çok kullanılan alan teknolojiyle birlikte gelişen sosyal medya.
Medya: Bilgiyi birey ve topluluklara ileten, eğitim ve bilgi aktarımı gibi sorumluluğu olan görsel, işitsel araçların tümü olarak tanımlanmaktadır.
Sosyal medya hem olumlu hem de olumsuz birçok yönüyle bu krizi çözmemize ya da çözemememize neden olmaktadır.
Örnek vermek gerekirse, sosyal medya kriz ve afet durumlarına ilişkin görüntü ve paylaşımların hızlı bir şekilde yayılmasına neden olduğu için, olayların hızlı bir şekilde büyümesine ve konuyla ilişkin bütün grupların hızlı bir şekilde örgütlenmesini sağlayabilir.
Ama sosyal medya üzerinden yayılan her bilginin doğru olmama durumu da söz konusudur. Bu nedenle doğruluğu kanıtlanmamış bilgilerin yayılması gerginliklere neden olmaktadır.
Umarım sizin için Türkiye’de toplumsal travmalar, afet, kriz ile ilgili güzel bir içerik oluşturmuşumdur. Birkaç şey daha söyleyip bütün sözlerimi noktalandırmak istiyorum. Bütün bu söylemlerin sonunda en büyük dileklerimden birisi afetlerin ve can kayıplarının en az düzeye tüm ülkelerde indirilebilmesi.
Bu konuda daha da bilinçlenmek için Etkin Kampüs Dijital Sahnesi’nde 14 Aralık’ta düzenlenecek olan Ücretsiz Etkinlik: Türkiye’de Toplumsal Travmalar – Afet, Kriz ve Travma etkinliğine buraya tıklayarak katılabilirsiniz.
Sağlıcakla kalın.
RAVZA NUR AYDIN
Ömer Halisdemir Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik 1.sınıf
Instagram: @diyetisyen.rnuraydn
